"Азаттыктын" Прагадагы кеңсесинин кызматкери. Кыргыз улуттук университетинин чет тилдер факультетин аяктаган.
Жаңы жылдын түнү жомоктогудай окуяларга бай болот эмеспи. Американын Денвер шаарындагы үйсүздөр жаңы жылга аз калганда конолгонун жанына бир жип машине келип токтоп, айдоочу жүз долларлык купюраларды алып чыгып, элге тарата баштаганын айтып беришти...
Өзбек президенти Ислам Каримовтун начар ден соолугу жөнүндөгү имиштер көбөйгөн сайын, анын ордун басууну көздөп жаткан саясатчылардын ортосундагы тымызын күрөш күчөп жатат. Негизги таймаш өлкөнүн ички иштер министри менен Улуттук коопсуздук кызматынын жетекчиси ортосунда жүрүүдө. Бул темага арналган макала жакында “Eurasia View” деген сайтта жарык көрдү.
Украинадагы соңку саясий кризисте өлкөнүн географиясы менен тарыхы чоң ролду ойноду. Украинанын батыш аймактары бир кездери Польшанын, Австро-венгриянын жана Чехословакиянын курамына кирсе, чыгыш жана түштүк чөлкөмдөрү болсо Москвага баш ийип келген. Экинчи дүйнөлүк согуштан кийин гана Украина Советтик республика катары азыркы чегараларга ээ болгон. Чыгыш – батышка бөлүнгөнгө карабай, украиндердин келечеги бир, - дешет аналитиктер.
АКШнын республикачыл партиясында коргоо министри Доналд Рамсфелд кызматында кала бериш керекпи же отставкага кетүүгө тийишпи деген талаш-тартыштар уланып жатат. Сенаторлордун айрымдары Рамсфелддин кетиши Ирактагы шайлоого терс таасир тийгизет дешсе, башкалары, министрге ишенбөөчүлүгүн билдиришүүдө.
Шаршембиде Иракта шайлоо өнөктүгү башталды. 30-январда өлкөнүн 275 орундуу улуттук жыйынына (ассамблеясына) добуш берүү өтмөкчү. Ассамблея өз кезегинде жаңы өкмөттү тандап, конституциянын долбоорун иштеп чыгууга тийиш. Шейшембиде болсо Ирактын утурумдук өкмөт башчысы эски режимдин айрым төбөлдөрү эмки жумада соттоло баштайт деп билдирген.
Виктор Ющенко аны украин бийлиги уулантууга аракет жасаганынан күмөн санабайт. Мындай билдирүүнү Ющенко кечээ Венадагы клиникадан кайтып келгенден кийин жарыялады.. Ишембиде австриялык дарыгерлер саясатчынын оорусу диоксин уулу затынан улам келип чыкканын тастыктаган эле. Ющенко эч кимдин ысмын ачык атабаганы менен ууланган күнү Украинанын коопсуздук кызматынын жетекчилери менен чогуу чаран тамактанганын кыйытып кеткен.
Ирактын Борбордук шайлоо комиссиясы кандидаттардын тизмесин тапшыруу мөөнөтүн 15-декабарга чейин узартты. Азырынча 70тей партия менен коалициянын өкүлдөрү 30-январда өтчү добуш берүүгө өз талапкерлигин койду. Шайлоо кампаниясы расмий түрдө келээрки шаршембиде башталат. Козголоңчулар болсо өнөктүктү үзгүлтүккө учуратуу максатында кол салууларын күчөтүп жатат.
БУУда Ирак мунайын азык-түлүккө айырбаштоо программасына байланышкан жаңжал уланууда. Иликтөө тобун жетектеген АКШлык сенатор Норм Колеман баш катчыны кызматынан кетүүгө үндөдү. Аннан көз карандысыз комиссиянын жыйынтыктарын күтүп, отставкага кетпей турганын билдирди. Буш администрациясынын сенатордун комментарияларына кошулбай тургандай түрү бар. Бирок массалык маалымат каражаттары уюмдун абройнуа шек келтирген окуяга абдан чоң көңүл буруп келатышат.
Украинанын Жогорку соту президенттикке талапкер Виктор Ющенконун арызын карай баштады. Оппозиция лидери шайлоонун 21-ноябрда өткөн экинчи айлампасы мыйзам бузуулар менен коштолгонун белгилеп, анын жыйынтыктары жараксыз деп табылсын деген арызын сотко жолдогон эле. Киевдин көчөлөрүндө болсо оппозициянын демонстрациясы уланууда. Дүйшөмбүдө Леонид Кучма кырдаалды жумшартуу үчүн президенттик кайра шайлоо өткөрүлсө жакшы болот эле деген жеке оюн билдирди.
28-ноябрь - Румынияда президенттик жана парламенттик шайлоо күнү. 18 миллиондой шайлоочу он эки талапкердин арасынан өлкөнүн Евробиримдикке кошулуусун ыкчамдатууга кудуреттүү жетекчини тандашмакчы. Добуш берүү бир эле айлампа менен чектелбей турганы азыртадан эле айкын болууда. Андыктан Румыниянын жаңы президентинин ысымы дагы эки жумадан кийин гана белгилүү болот деп болжолдонууда.
400-жылдан бери Голландия диний эркиндиктер урматталган, толеранттуу өлкөнүн үлгүсү катары бааланып келаткан. Бирок мындан 40 жылча мурун Голландияга чет жерлерден, көбүнесе мусулман өлкөлөрүнөн миңдеген жумушчулар алынып келе баштады. Алардын басымдуу бөлүгү эч качан жергиликтүү тилди да үйрөнгөн эмес. Натыйжада өлкөдө 1 миллионго жакын улуттук азчылык пайда болду. Таанымал режиссер Тео ван Хоктун мусулман жигит тарабынан өлтүрүлүшү жана андан кийнки окуялар мусулмандар менен христиандар ортосундагы бөлүнүп жарылуу эбак эле пайда болгонун айкын далилдегенсиди.
Брюсселде Евробиримдиктин тышкы иштер министрлеринин жыйыны өтүп жатат. Быйылкы жылдык жолугушууда Иран, Жакыңкы Чыгыш маселелери жана шаркеттин Кытай менен алакалары талкууланмакчы. Андан тышкары министрлер Беларустагы кырдаал жана Украинадагы президенттик шайлоого карата өз реакцияларын билдирет деп күтүлүүдө.
Бүгүн (жекшембиде) Украинада президенттик шайлоонун экинчи, чечүүчү айлампасы жүрүп жатат. Жергиликтүү жана чет өлкөлөлүк аналитиктер бүгүнкү добуш берүүнүн натыйжасы Украинанын келечек багытын аныктайт деп эсептешүүдө. Анда азыркы өкмөт башчы, москвачыл Виктор Янукович жеңип чыкса, Украина Москванын орбитасынан чыкпай, Россия, Беларусь сыңары авторитардык жолго түшөт. Ал эми Виктор Ющенконун утушу өлкөнү демократиялык нукка салып, Киевтин Батыш менен жакындашуусуна алып келет, - дешет бир катар саясий эксперттер.
Ак-Үйдөгү айрым булактар мамлекеттик катчы Колин Пауэллдин ордуна Буштун улуттук коопсуздук боюнча кеңешчиси Кондилиза Райс айым келет деп ырасташууда. Кечээ АКШнын тышкы мекемесинин жетекчиси Пауэллдин отставкага кетип жаткандыгы жөнүндө жарыяланган эле. Бир катар байкоочулар Вашингтон администрациясындагы эң байистүү саясатчы делинген Пауэллдин ордун толтуруу кыйын болот дешүүдө.
Ирактагы америкалык аскерий командачылык Фаллужа шаарынын ири бөлүгүндөгү турумдарды ээлегенин жарыя кылды. Шаарды толук көзөмөлдөө үчүн коалиция күчтөрүнө дагы бир нече күн талап кылынат, - деп билдиришти америкалык жогорку офицерлер.
Украинадагы президенттик шайлоонун соңку айлампасына бир апта убакыт калды. Биринчи турдун жыйынтыктары көргөзгөндөй, негизги эки талапкер дээрлик бирдей сандагы добуш чогулта алышкан. Эми россиячыл Виктор Янукович менен батышчыл Виктор Ющенко калган кандидаттардын колдоосун алууга аракеттенишүүдө. Дүйшөмбүдө өтө турган теледебаттар бир чечимге келе элек шайлоочуларга чоң таасир эте турчу фактор катары бааланууда.
Өзбекстандык журналист Руслан Шарипов былтыр түрмөгө кесилип, эларалык укук коргоочу уюмдардын кысымы астында коё берилип, жакында өлкөдөн чыгып кетүүгө уруксат алды. Ушу тапта АКШнын Калифорния штатында жашап жаткан журналист менен кабарчыбыз Брюс Паннье телефон акрылуу байланышып, бир нече суроо салды.
Бул айдын башталышы Нидерландыда улуттар аралык араздашуулар менен өзгөчөлөндү. Адегенде таанымал режиссер Тейо Ван Хок киши колдуу болду. Бул кылмыш үчүн теги марокколук жигит шектелип, камакка алынды. Көп узабай өлкөдө мусулман объектилерине бир нече кол салуу катталды. Голландиянын өкмөтү элди толеранттуулукка чакыра баштады. Падышалык - илгертеден эле иммиграция жаатындагы либералдуу мыйзамдары менен белгилүү болуп келген. Андыктан Голландиянын коомчулугу арасында “ошол ашыкча сабырдуулук улуттар аралык мамилелерге залакасын тийгизип жүрбөсүн” деген суроо пайда болууда.
Палестин лидери Ясир Арафаттын абалы оор бойдон калууда. Бүгүн Париждеги ал жаткан ооруканага палестиналык динаятчы Шейх Таисир Дауд Тамими барып кетти. Молдонун айтымында, “президенттин абалы өтө начар, бирок ал тирүү”. Арафаттын саламаттыгына байланыштуу “ал көз жумгандан кийин эмне болот? Палестиндердин, Жакынкы Чыгыштагы тынчтык процессин эмне күтүүдө? - деген суроолор көбөйүүдө.
Атомдук энергетика боюнча эларалык агенттиктин жетекчиси Мухамед Эл Барадеи Иран менен Евробиримдиктин 3 өлкөсү ортосунда Тегерандын өзөктүк программасына байланыштуу келишимге жетишилгенин оптимисттик түрдө кабыл алганын билдирип, бул маалымат тастыкталууга тийиш деп кошумчалады. Агенттик 25-ноябрга дейре Иран уран байытууну токтотуп, өзүнүн атомдук программасы тууралуу толук маалымат бербесе, өлкөгө каршы санкция киргизүү сунушталат деп эскерткен эле.
Дагы жүктөңүз
